کنگره یکم (موسسان)
کنگره یکم حزب پان ایرانیست (کنگره موسسان)
رییس کنگره : سرور اسماعیل فریور
دستور کار کنگره : تصویب اساسنامه و برنامه ی حزب، آیین نامه ی مکتب، برگزیدن اعضای کمیته ی عالی رهبری حزب و پنج نفر اولیه و دایم مکتب پان ایرانیسم
زمان : ۲ اسفند ۱۳۳۰
گزارش کنگره:
ساعت ۸:۳۰ بامداد آدینه دوم اسفند ۱۳۳۰ کنگره ی یکم حزب پان ایرانیست آغاز به کار کرد. از چند روز پیش نمایندگان شهرستان ها برای شرکت در کنگره به تهران وارد شده بودند. صبح جمعه، پیش از ساعت ۸:۳۰ دسته دسته نمایندگان دوشیزگان، دانش آموزان، دانشجویان، کارمندان و کارگزان و نمایندگان اعزامی شهرستان ها به محل کنگره وارد می شوند. سالن با درفش های متعدد نهضت و آرنگ های پان ایرانیستی تزیین شده بود. ساعت ۸:۳۰ کنگره با قرائت «سرآغاز» رسمیت می یابد.
در آغاز، بر اساس آیین نامه ی کنگره، سرور میرقاسمی کارگر دخانیات و یار وفادار مکتب به سمت ریاست سنی نشست تعیین و جلسه را برای تعیین رییس کنگره اداره کردند. برای تعیین رییس کنگره، معرفی کاندیدا ها آغاز می گردد. سرور عاملی تهرانی اعلام کردند : « من مخبر کمیته ی موقت هستم بنا بر این از اداره ی جلسه ی کنگره معذورم ». سرور پزشکپور نیز گفتند : « از دوستان تقاضا می کنم اجازه دهند در کنگره به صورت یک فرد عادی شاهد و ناظر باشم ». سپس برای دیگر نامزدها رای گیری آغاز شد و پس از شمارش آرا، سرور اسماعیل فریور به ریاست کنگره انتخاب شدند. سرور فریور پس از نطق کوتاهی در خصوص اهمیت کنگره ی یکم، سرور میرزاده را به سمت منشی کنگره انتخاب کردند. سپس سرور عاملی تهرانی به عنوان مخبر کمیته ی موقت رهبری پشت تریبون قرار گرفتند و اساس نامه، آیین نامه و برنامه ی تهیه شده توسط کمیته ی موقت حزب را به کنگره پیشنهاد کردند. از آن جا که این موارد قبلا میان اعضا توضیع شده بود، نظرات و انتقادات نسبت به آن توسط رییس کنگره جمع آوری و تسلیم مخبر کمیته ی موقت شد. در ادامه سرور عاملی به بیان توضیحات و دلایل به طور مبسوط پرداختند. بدین ترتیب قسمت های مختلف اساس نامه و آیین نامه به ترتیب مورد بررسی قرار گرفت و آن گاه به طور کامل یا با جرح و تعدیلاتی مورد تصویب قرار گرفت. سپس برنامه ی عمومی حزب مورد بررسی و تصویب قرار گرفت.
پس از پنج ساعت کار مداوم، به دلیل اشتیاق زیاد اعضای کنگره و باورشان به الگو بودن کنگره ی یکم برای کنگره های بعدی، ریاست کنگره با پیشنهاد تنفس یا موکول کردن ادامه ی کار به روزهای آینده موافقت نکرد و کار کنگره جهت برگزیدن نخستین کمیته ی عالی رهبری حزب پان ایرانیست ادامه یافت. پس از معرفی کاندیداها و رای گیری، پنج نفر کمیته ی عالی رهبری به شرح ذیل برگزیده شدند :
- سرور محسن پزشکپور
- سرور محمدرضا عاملی تهرانی
- سرور اسماعیل فریرور
- سرور هوشنگ آق بیاتی
- سرور حسین تجدد
پنج نفر اولیه و دایمی مکتب پانایرانیسم :
- سرور محسن پزشکپور
- سرور محمدرضا عاملی تهرانی
- سرور افشین
- سرور دوشیزه شهربانو باوند
- سرور حسین تجدد
بدین ترتیب کنگره در ساعت ۵:۳۰ عصر و پس از ۹ ساعت کار مداوم و بدون وقفه با خواندن سرود «بیداری ایران» توسط اعضای کنگره، به پایان رسید.